η ιερότερη λέξη των αρχαίων
έγινε συνώνυμο του διαβόλου
Η νοηματική μετάλλαξη της λέξης δαίμων θυμίζει κάτι από
τα λάφυρα των νικητών. Θυμίζει τους αρχαίους αριστοκράτες που κατέληξαν στις
γαλέρες των νικητών Ρωμαίων. Θυμίζει, θυμίζει… αναρίθμητες περιπτώσεις που
επιβεβαιώνουν ότι ο νικητής ποτέ δε σέβεται «τα ιερά και τα όσια» των ηττημένων.
Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή. Στην
αρχαιότητα η λέξη Δαίμων (αρσ. και
θηλ.) ήταν, ίσως, η πιο ευσεβής λέξη. Παράγεται από το ρ. δαίω (: μοιράζω στον καθένα την τύχη του). Αν και συνυπήρχε με τη λέξη Θεός, εντούτοις, ο
δαίμων αναφερόταν στην απρόσωπη και απροσδιόριστη δύναμη, ενώ ο θεός στην ανθρωπόμορφη θεϊκή οντότητα. Η έννοια του δαίμονος ισοδυναμούσε με
την Μοίρα, την Ειμαρμένη.
Επίσης, στη λ. Δαίμονα
απέδιδαν την έννοια του φύλακα αγγέλου
«κατά φύλακα δαίμονα». Απ’ εδώ και η λέξη ευδαιμονία
(: ευτυχία, προσδιόριζε τον έχοντα την εύνοια του Δαίμονος)
Όμως, στου χρόνου τα γυρίσματα καθιερώνεται η νέα
θρησκεία: ο Χριστιανισμός. Η λέξη
που δήλωνε τον αγνό θεό των Αρχαίων έπρεπε
να αποκτήσει αρνητική σημασία και από συνώνυμο
του Θεού γίνεται συνώνυμο του Διαβόλου. Ο καλός άγγελος γίνεται κακό δαιμόνιο.
Οι δαίμονες,
πλέον, είναι τα κακά πνεύματα,( …
ουαί τοις ηττημένοις… ) ο άγγελος του κακού, ο έκπτωτος άγγελος που έχει ως
αρχηγό του τον σατανά (< satana
στα εβραϊκά: ο αντίπαλος). Έτσι,
δημιουργήθηκαν οι λέξεις: δαιμόνιος, δαιμονισμένος, δαιμονόπληκτος,
δαιμονιστής, δαιμονολατρία, πανδαιμόνιο κ. α. Μ΄ αυτή τη σημασία μεταφέρθηκε
και στην Εσπερία (Ιταλ: demoniaco, demonomania, pandemonio. Γαλλ.: demon.
Αγγλ.:daemon, daimon. Γερμ: Dämon)
Φαίνεται ότι η λέξη δε στέριωσε ούτε και στην Ελληνική
πόλη Ευδαίμων, στην Ερυθρά θάλασσα,
1ο αιων. π.Χ. οι Ρωμαίοι θα την μετονομάσουν/μεταφράσουν σε “Arabia Felix”.
Σήμερα, είναι το λιμάνι Aden (Υεμένη).
Οι
τελευταίες «εστίες αντίστασης» καταγράφονται στη λέξη: ευδαιμονία, όπου ο δαίμων μεταφέρεται
με την έννοια του Θεού. Έτσι, για να
θυμίζει ότι εκεί που τώρα φτύνουμε εμείς
(π.χ. “φτου σου δαιμονισμένε”), κάποιοι είχαν εναποθέσει τη σωτηρία της 